Wiele zleceń transportowych w swoich postanowieniach zawiera klauzule, na mocy których na Zleceniobiorcę nakładane są kary umowne za anulacje zlecenia, natomiast bardzo rzadko spotykamy jakiekolwiek konsekwencje dla zleceniodawcy- a jak już takowe się pojawią są niewspółmierne do szkody jaką poniósł przewoźnik.
Co może zrobić przewoźnik którego zlecenie zostało anulowane?
W idealnym świecie taki przewoźnik negocjowałby postanowienia zlecenia i zwarłby bądź zwiększył karę umowna, aby zabezpieczyć się przed takim ryzykiem. Niestety w praktyce teksty zlecenia jakie podsyła zleceniodawca są niemodyfikowalne i przewoźnik przyjąć je może bez zastrzeżeń.
W sytuacji anulacji zlecenia nie z winy przewoźnika mamy do czynienia z NIEWYKONANIEM LUB NIENALEŻYTYM WYKONANIEM UMOWY. W tym wypadku konwencja CMR nie będzie pomocna, musimy sięgnąć do przepisów Kodeksu Cywilnego dotyczących odpowiedzialności odszkodowawczej.
Przepis art. 471 stanowi, że dłużnik zobowiązany jest do naprawy SZKODY wynikłej z NIEWYKONANIA lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że było to następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Ważną kwestią jest tutaj fakt, że wina dłużnika (w naszym przypadku Zleceniodawcy) jest domniemana czyli nie musimy jej udowadniać- okoliczność jaką przewoźnik musi wykazać jest fakt istnienia SZKODY oraz ZWIĄZEK PRZYCZYNOWY między szkodą a anulacją zlecenia przez zleceniodawcę .
Na przykład sprawy dotyczącej anulacji zlecenia możemy przywołać Wyrok Sądu Rejonowego dla Krakowa- Śródmieścia w Krakowie z dnia 19 maja 2016 roku sygn akt. V GC 1179/14, gdzie Powódka wykazała wysokość szkody jako utracony potencjalny dochód z wykonania tego zlecenia tj wartość przychodu ze zlecenia po odjęciu kosztów jego wykonania- potwierdziła to opinia biegłego powołanego w toku sprawy. Sąd drugiej instancji oddalił apelację.
A co w przypadku gdy kara umowna na jaką zgodził się przewoźnik jest niższa niż wysokość poniesionej szkody np. 50 zł gdy szkoda w naszej ocenie jest dużo wyższa?- tu nie mamy dobrych wiadomości. Zgodnie z art 484 § 1 zd. 2 k.c. żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły tj. dopuściły możliwość dochodzenia odszkodowania przewyższającego swoja wysokością karę umowną.
Podkreślić należy fakt, że wszelkie postanowienia muszą być analizowane w odniesieniu do reszty punktów zawartych w zleceniu. Zlecenia bywają konstruowane w różny sposób i każdy przypadek musi być rozpatrywany indywidualnie. Jeśli masz wątpliwości czy w Twoim przypadku należy się odszkodowanie serdecznie zapraszany do kontaktu.
30 kwietnia 2020
Baza wiedzy